«استاد» جنسیتی نیست و فیلم طرفدار حقیقت است

به گزارش پایگاه خبری و هنری پیام هنر و به نقل از روابط عمومی فرهنگسرای اندیشه؛ در این نشست عماد حسینی کارگردان فیلم گفت: «استاد» جنسیتی نیست و فیلم طرفدار حقیقت است . در فیلم «استاد» به شخصیت های خاکستری تمرکز کردم چرا آدم های نرمال، خاکستری اند، بدی ها و خوبی ها رادر کنار هم دارند. در نوشتن فیلمنامه  روایت های واقعی را مدنظر قرار دادیم.

وی به آثاری همچون نمایشنامه «اولئانا» وفیلم  «نوار» ریچارد لینکلیتر اشاره کرد و گفت : از موقعیت های این دو اثر که به آزار جنسی هم تمرکز داشت بهره بردم اما این استاد روایت بومی ازموردهای ایرانی است که در کشور اتفاق افتاده است، برای من خیلی اهمیتی ندارد که در فیلم طرفدار کدام سوی زن یا مرد باشم، سعی کردم جای درست بایستم .

حسینی  به مبتنی بودن فیلمنامه بر اساس مشاوره های روانشناسی و حقوقی  و تاکید قربانیان بر ملموس بودن فیلمنامه اشاره و کرد و یادآور شد: تماشاگرانی که خود قربانی تعرض جنسی بوده اند هم بر روایت درست و راستین فیلم تاکید داشتند و من بر اینکه جای درستی ایستاده ام مطمن شدم .

این استاد دانشگاه افزود: هیچ کلمه ای به نظر من مقدس نیست، از سویی دیگر بدنه اصلی اساتید دانشگاه و جامعه هنرمندی سالم است و این اقشار باید ظرفیت نقد هم داشته باشند، چون بخش ناسالم هم در این بین وجود دارد و نمونه های واقعی هم زیاد وجود دارد. فیلم از سوی کسانی که موقعیت تعرض  دارند حرف می زند چنین فضاهایی از پادشاهان و خوانین گرفته تا سیاسیون و مدیرعامل شرکت ها، اساتید دانشگاه و..  این موقیعیت تعرض و آزار و  تسلط و بهره کشی وجود دارد.

وی تصریح کرد: در«استاد» هم دانشجو برای تاییدیه گرفتن موقعیت سازی می کند وهم استاد از موقیعت  سواستفاده می کند، من در مرحله انتخاب عوامل  با بازیگری مواجه شدم که معتقد بود زنان در این قضیه خودشان مقصرند و اساسا فیلم نامه را که عاری از جانبداری بود  را زیر سوال برد.

وی گفت: در این فیلم سعی بر وفاددار بودن به قالب مستند را داشتم  و یکی از راه های ایجاد تعلیق در فیلم عنوان «استاد» است که اگاهانه انتخاب کردم و در تمهیدات فیلم، بارها ذهن مخاطب را برای جانبداری  از دو شخصیت اصلی سمت و سو دادم.

عنوان فیلم، بر یک جانبداری در روایت تاکید می کند

محسن سلیمانی فاخر منتقد و کارشناس فیلم،  به الهام گرفتن فیلم از جنبش «می تو» که در سالهای اخیر در ایران هم فراگیر شده اشاره کرد و گفت: در این دست روایت ها که تعرض جنسی وجود دارد یک سوی ماجرا شخصیتی است که قدرت و کاریزما دارد، در فیلم «استاد»، شخصیت هنرمندی را می بینم که موقعیت و مکنت بالایی دارد و اکنون از این موقعیت بهره برداری منفی می کند

وی افزود: فیلمساز با عنوان فیلم، بر یک جانبداری در روایت تاکید می کند، عنوانی که ابهام و ایهام دارد ، چرا که فیلمنامه براساس چینش های رفتاری دختر در پرده اول،  زمینه را برای جانبداری فراهم می کند که زن مسبب تعرض است. از سوی دیگر نام «استاد» و هنرمند بودن او انگار  فیلمساز را بر نقد سیستم آموزشی و دانشگاهی و فضای هنری سوق داده است.

سلیمانی فاخر به مقایسه نمایشنامه اولئانا، با استاد پرداخت و گفت: «دیوید ممت» هم بر مشکلات آموزشی، روابط انسانی و تعرض جنسی می پردازد که دانشجو برای اعتراض به‌کارگیری اصطلاحات پیچیده در کتاب آموزشی‌ توسط استادش، اتمفسر شرایط تعرض را زمینه چینی می کند و در «استاد» نیاز دانشجو به تایید توصیه‌نامه‌ تحصیلی برای مهاجرت به سراغ استادش می‌آید. در آنجا استاد به دلیل آسیب هایی که در معامله ی مالی خورده خود را قربانی می داند و در «استاد» روابط سرد و عاری از عاطفه استاد با همسرش، گویی اجازه تعرض برای او فراهم شده است، انگار قربانیان زندگی، سراغ تعرض می روند که این دلیل توجیه پذیری نیست.

نباید با انتخاب این عنوان با جایگاه «استاد» چنین برخوردی می‌شد

پویا عاقلی زاده فیلمساز و منتقد عضو فیپرشی (انجمن بین‌المللی منتقدان فیلم) نیز بر عنوان فیلم و شخصیت پردازی‌ها فیلم تمرکز کرد و گفت: کلمات جایگاه دارند، ما در فیلم «آخرین دوئل» ریدلی اسکات هم ما از نقطه نظر کاراکترها یک موقعیتی را می بینم که در آخر فیلمساز می گوید این  قضاوت من از این واقعه است اما در «استاد» میزانسن تا جایی خوب پیش می رود که مخاطب در حال قضاوت است و می‌تواند خود را در موقعیت قرار دهد. نقطه قوت فیلم هم تا قبل از ورود کاراکتر نامزد دختر دانشجو است و میزانسن‌ها تا قبل از آن خوب است، خیلی آکسان و تاکید روی کاراکتری نیست و سکانسی دراماتیک را شاهدیم.

وی گفت: نامزد به خلق کاراکتر نمی رسد، یعنی شخصیت دراماتیک و نمایشی نیست. قبل از ورود این شخصیت با کاراکتر استاد آشنا می شویم و شخصیت پردازی وجود دارد، گاهی با او همراه و گاهی از او فاصله می گیریم ولی بعد از این که استاد در صحنه کمرنگ می‌شود، از شخصیت پردازی حذف می شود.

او در مورد عنوان فیلم نیز توضیح می‌دهد که به جای نماینده کردن کاراکتر برای اساتید دانشگاه می شد شخصیت را  دراماتیک  کرد، یعنی به شخصیت چیزی اضافه می شد.

وی با انتقاد از اینکه  نباید با انتخاب این عنوان با جایگاه استاد چنین برخوردی می‌شد، گفت:اینکه جنبش می تو هست مقوله ای است و اینکه این فیلم چه بر این واقعه افزوده است مقوله‌ی دیگری. سوال مهم اینجاست که این موضوع اجتماعی، چگونه به تصویر کشیده شده است و چگونه مخاطب فیلم را از طریق سینما با این موقعیت مواجه می‌سازد.